Badanie dermoskopowe (dermatoskopowe) polega na oglądaniu zmian skórnych tzw. dermatoskopem, czyli urządzeniem z powiększeniem (zazwyczaj 10-krotnym) i wbudowanym oświetleniem, które pozwala na uwidocznienie głębszych struktur oglądanej zmiany. Jest to badanie całkowicie nieinwazyjne. Aparat zazwyczaj przykłada się do powierzchni badanej skóry po uprzednim pokryciu okularu olejkiem immersyjnym (czyli takim, który zmniejsza rozpraszanie i odbijanie światła).

Dermoskopia pozwala różnicować zmianę łagodną ze złośliwą, barwnikową z niebarwnikową i odróżnić czerniaka od łagodnej zmiany barwnikowej. Badanie dermoskopowe może być wykorzystywane również w diagnostyce różnicowej zmian naczyniowych, takich jak naczyniak włośniczkowy czy ziarniniak naczyniowy, których obraz kliniczny nasuwa podejrzenie czerniaka.

Badania kontrolne wszystkich znamion/całego ciała powinno się wykonywać raz w roku. Wyjątkiem są osoby z dodatnim wywiadem osobniczym lub rodzinnym w kierunku czerniaka, osoby z licznymi znamionami barwinkowymi i osoby z tzw. zespołem znamion atypowych (w takich przypadkach kontrolę prowadzi się co 3–6 miesięcy).

Chirurgiczne usuwanie zmian skórnych to zabieg wykonywany przez lekarza. Procedurę przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym – za pomocą cienkiej igły pod skórę wstrzykuje się odpowiednią ilość lidokainy, która znosi ból. Ten rodzaj znieczulenia umożliwia specjaliście bezbolesne wykonanie zabiegu, a pacjentowi zapewnia komfort.

Podczas tego zabiegu lekarz nacina skórę wokół zmiany, usuwa ją, a następnie zakłada szwy warstwowe – na tkankę podskórną i skórę. Na powstałą w ten sposób ranę zakłada się opatrunek, zmianę skórną wysyła się do badania histopatologicznego, a pacjent tego samego dnia może wrócić do domu.

Wskazania

Wskazaniem do wykonania zabiegu jest występowanie znamion barwnikowych. W ich przypadku wykonuje się wycięcie chirurgiczne z badaniem histopatologicznym. Chirurgiczne wycięcie “pieprzyka” wykonuje się zawsze, gdy pojawią się wątpliwości diagnostyczne. Jeśli wygląd zmiany różni się od wyglądu innych zmian to również będzie to stanowić wskazanie do chirurgicznego wycięcia zmiany.

Zdarza się także, że o usunięciu zmian skórnych decydują względy estetyczne. Każdy zabieg powinien być poprzedzony konsultacją lekarską, której celem jest ocena charakteru guzka.

Do zmian wycinanych chirurgicznie należą:

• znamiona barwnikowe,
• włókniaki,
• brodawki,
• naczyniaki i malformacje naczyniowe,
• tłuszczaki,
• kaszaki,
• rogowiaki,
• kępki żółte.

Jak przygotować się do zabiegu?

• Od pacjenta wymaga się zastosowania do wszystkich zaleceń lekarza przedstawionych podczas wizyty kwalifikującej.
• Lekarza należy poinformować o wszystkich zażywanych lekach oraz preparatach (także tych, które są dostępne bez recepty).
• Jeśli okolica poddawana zabiegowi jest owłosiona to należy ją ogolić.
• Zakażenie skóry w miejscu operowanym powinno być wyleczone.
• W uzasadnionych przypadkach lekarz może zlecić pacjentowi wykonanie podstawowych badań krwi (morfologia, czynniki krzepliwości).

Przebieg zabiegu

Chirurgiczne usuwanie zmian skórnych to zabieg przeprowadzany w znieczuleniu nasiękowym lidokainą. Znieczulenie wykonuje się cienką igłą, za pomocą której wstrzykuje się pod skórę odpowiednią ilość środka znieczulającego.

Podczas chirurgicznego usuwania zmian skórnych, skóra wokół zmiany jest nacinana, a następnie zmiana jest usuwana z podłoża. Na powstałą w ten sposób ranę zakłada się szwy warstwowe – na tkankę podskórną i skórę. Po zabiegu lekarz zakłada opatrunek, a wycięta zmiana przesyłana jest do badania histopatologicznego.

Po zabiegu pacjenci powinni zjawić się na konsultacji, która połączona jest ze zdjęciem szwów. Zwykle ma to miejsce 5-14 dni po zabiegu (w zależności od indywidualnej oceny lekarza). W czasie rekonwalescencji konieczne jest przestrzeganie zaleceń lekarza. Pacjent otrzymuje informacje na temat higieny rany pooperacyjnej. W niektórych przypadkach mogą być zalecone leki przeciwbólowe.

Po chirurgicznym wycięciu zmiany nie jest wymagany kolejny zabieg. Jedynie w przypadku potwierdzonego w badaniu histopatologicznym złośliwego charakteru zmiany, konieczne będzie dalsze leczenie.

Efekty usuwania zmian skórnych

Zwykle procedura umożliwia trwałe usunięcie zmiany skórnej. W niektórych przypadkach zmiana skórna może jednak odrastać i wymagać kolejnego zabiegu.

Przeciwwskazania

• Ciąża i karmienie piersią
• Aktywna choroba nowotworowa
• Zaburzenia odporności, immunosupresja
• Przyjmowanie leków przeciwkrzepliwych
• Aktywne zakażenie skóry w miejscu operowanym
• Aktywne zmiany łuszczycowe
• Skłonność do powstawania bliznowców